در سرتاسر تاریخ بشریت، نشانههایی از قدمت کشاورزی و آبیاری وجود دارد. اما امروزه در کشاورزی نوین، برای آبیاری کشتهای ردیفی، از نوارهای تیپ استفاده میشود. نوار آبیاری قطرهای یا نوار تیپ در آبیاری سطحی و زیر سطحی کمعمق مناسب است. در این مقاله پارس صنعت به بررسی بهترین نوار تیپ با نگاهی تخصصی و کارشناسانه پرداختهایم.
نوار تیپ(drip tape) چیست؟
نوار تیپ (drip tape)، لولههایی نرم از جنس پلیاتیلن هستند و معمولاً به صورت کلاف هزار متری فروخته میشوند. نوار تیپها نسبت به لوله پلیاتیلن سخت، بسیار انعطافپذیر است. در هنگام ورود آب به نوار تیپ، این ابزار پر میشود و پس از پایان آبیاری، مجدداً بهصورت مسطح در میآید. همچنین در فواصل معینی مانند 10، 20 و 30 سانتیمتری دارای روزنههایی برای خروج آب هستند.
چگونه بهترین نوار تیپ را انتخاب کنیم؟
مسلم است که برای بسیاری از کشاورزانی که تجربه آبیاری با نوار تیپ را ندارند، انتخاب بهترین نوار تیپ قطرهای ممکن است کمی سخت باشد. به همین دلیل این راهنما به شما کمک میکند تا چهار گزینه انتخابی که عبارتاند از: قطر نوار تیپ، ضخامت دیواره نوار، فاصله روزنهها و سرعت جریان خروج آب (واحد حجم آب در واحد زمان مثلاً لیتر در ساعت).
1. قطر نوار تیپ
معمولاً نوار تیپهای استاندارد با قطر 16 میلیمتر در بازار موجود است. هرچند که ممکن است از این مقدار کوچکتر و یا بزرگتر شوند، اما اکثر نوارهای قطرهای پر فروش قطر 16 میلیمتری دارند. اگر قصد دارید تا بهترین نوار تیپ را برای باغ یا مزارع خود که طول ردیف آن 180 متر یا کمتر است خریداری کنید، ما به شما نوار تیپ با قطر 16 میلیمتر را توصیه میکنیم. نوار تیپهایی با قطر بزرگتر برای مزارع بسیار بزرگ کشاورزی استفاده می شود.
2. ضخامت دیواره نوار تیپ
ضخامت دیواره نوار آبیاری قطرهای بر حسب میلیمتر اندازهگیری میشود. ضخامتهای نوار تیپهای موجود در بازار معمولاً بین 15،18 و 20 میلیمتر است؛ 15 میلیمتر نازکترین و 20 میلیمتر ضخیمترین. اگر در استفاده از نوار قطرهای تازهکار هستید، بهترین نوار تیپ برای شما 20 میلیمتری یا 200 میکرون است. زیرا نوار تیپ با دیواره نازکتر استحکام کمتری دارد و میتواند بهراحتی توسط کسی که با فشار مناسب برای نوار آبیاری آشنا نیست آسیب ببیند.
البته لازم به ذکر است که نوار تیپ 20 میلیمتری میتواند چندین فصل دوام آورد درحالیکه طول عمر زراعی نوار تیپ با دیواره نازکتر تنها یک یا دو فصل است. مسلماً نوار تیپ ضخیمتر 15 گرانتر است، بااینحال، استفاده از آن برای چندین فصل باعث میشود در درازمدت هزینه کمتری داشته باشد.
3. فاصله روزنههای نوار تیپ یا دریپرها
نوار تیپ پلاک دار دارای قطرهچکانهایی از پیش تنظیم شده در روی نوار است؛ بنابراین نیازی به خرید قطرهچکان اضافی نیست. اما در نوار تیپ درزدار، این روزنهها بهصورت درزهایی در کنار نوار موجود هستند.
بهطورکلی، فاصله دریپرها معمولاً با نوع محصول کشت شده مطابقت دارد. در زیر نموداری برای فاصلههای مناسب با محصولات کشاورزی را نشان دادهایم
| فاصله دریپرها | نوع گیاهان مناسب | توضیحات |
| 10 سانتیمتر | گلها، فلفل، گیاهان گلخانهای | مناسب برای خاک شنی و فاصلههای خیلی کم |
| 20 سانتیمتر | پیاز، سیر، توت فرنگی، سبزیجات،گندم، جو | مناسب برای گیاهان با فاصله کم |
| 30 سانتیمتر | بلوبری، آلوورا، درختچه پسته | مناسب برای گیاهان با فاصله دور از هم |
4. سرعت جریان خروج آب از نوار تیپ
برای انتخاب نرخ جریان آب در نوار قطرهای، 3 نکته زیر را باید در نظر داشته باشید:
- طول زمین: هر چه طول زمین بیشتر باشد، سرعت جریان در هر قطرهچکان یا دریپر کمتر است. دلیل آن این است که مسافتهای طولانیتر نیاز به دریپرهای بیشتری دارند و هر چه قطرهچکانها بیشتر باشد آب بیشتری در هر خط مصرف می شود.
- نوع خاک: بهطورکلی، سه نوع اصلی خاک داریم که عبارتاند از رسی، لومی و شنی. در زیر انتخاب نرخ جریان برای هر نوع خاک آورده شده است.
| نوع خاک | شدت جریان آب |
| خاک رسی | جریان کم (41-60 لیتر در ساعت) |
| خاک لومی | جریان متوسط (68-174 لیتر در ساعت) |
| خاک شن و ماسهای | جریان بالا(124-174 لیتر در ساعت) |
- سیستم فیلتراسیون: هنگام انتخاب دبی روزنههای نوار تیپ در نظر داشته باشید که هرچه جریان خروجی آب از سوراخها کمتر باشد، ریزش آب هم کمتر است. این بدان معناست که ممکن است این دریپرها دچار گرفتگی شده باشند؛ بنابراین بهترین نوار تیپ باید مجهز به یک سیستم فیلتراسیون خوب باشد. اگر مطلع هستید که در منطقه شما سختی آب بالا است و یا دارای مواد معدنی زیادی در آب هستید، بهتر است از یک فیلتراسیون قوی در ابتدای ورودی آب به نوار تیپ استفاده کنید.
خرید انواع نوار تیپ
نوار تیپ های آبیاری وزن سبکی دارند و معمولا یک کلاف 1000 متری آن وزنی بین 9 تا 11 کیلوگرم دارد. ضخامت نوار تیپها عمدتاً بین 150، 175 و 200 میکرون است. طول رولهای نوار تیپ در اندازههای 1000، 1500 و 3000 متری در بازار عرضه میشوند. لازم به ذکر است کلافهای ۱۰۰۰تایی نوار تیپ، بیشترین فروش را دارد.
جهت خرید انواع نوار تیپها اعم از نوار تیپ پلاکدار و نوار درزدار میتوانید با کارشناسان ما در پارس صنعت تماس بگیرید. روش خرید انواع نوار تیپ نیز از طریق چندین نمایندگی فروش نوار تیپ «پارس صنعت» در سراسر ایران و همچنین امکان خرید اینترنتی نوار تیپ آبیاری این محصول نیز است.
جهت کسب اطلاعات بیشتر و خرید انواع نوار تیپ، بر روی کلمه «نوار تیپ» کلیک کنید تا اطلاعات لازم را به دست آورید.
سؤالات متداول
1. چرا نوار تیپ باید در فشار کم کار کند؟
نوار تیپ، دیواره نازکتری نسبت به لوله آبیاری قطرهای دارد و برای کار در فشار کم طراحی شده است. فشار بیش از حد میتواند باعث ترکیدن نوار شود.
2. آیا نوار قطرهای را میتوان زیر خاک قرارداد؟
بله نوار تیپهایی که در مزارع بزرگ کشاورزی استفاده میشود را زیر خاک قرار میدهند.
3.آیا میتوان نوار تیپ را با مواد شیمیایی شستوشو داد تا رسوبات را از بین ببرد؟
توصیه پارس صنعت این است که قبل از انجام شستشوی نوارها بهتر است با کارشناسان ما مشاوره کنید. زیرا برخی از موارد خرابی نوار تیپها شامل ضمانت پس از فروش نمیشود.
