چکیده:
قالب دایکست یا فناوری ریخته گری در قالب یکی از فرآیندهای صنعتی است که به عنوان یک روش ایده آل و کارآمد برای تولید و قالب گیری قطعات فلزی با ساختار
فضایی پیچیده مورد استفاده قرار می گیرد. فرآیند ریخته گری در قالب دایکاست شامل به کارگیری یک کوره، استفاده از فلزات و آلیاژها به عنوان مواد اولیه فرایند قالبگیری
.و در نهایت، خروج قطعات ساخته شده از قالب است
فناوری قالب دایکاست و ویژگی های آن
قالب دایکست یا فناوری ریخته گری در قالب یکی از فرآیندهای صنعتی است که به عنوان یک روش ایده آل و کارآمد برای تولید و قالب گیری قطعات فلزی با ساختار فضایی پیچیده مورد
استفاده قرار می گیرد. فرآیند ریخته گری در قالب دایکاست شامل به کارگیری یک کوره، استفاده از فلزات و آلیاژها به عنوان مواد اولیه فرایند قالبگیری و در نهایت، خروج قطعات ساخته
شده از قالب است. مواد اولیه یا فلزات که به طور معمول در فرآیند ریخته گری در قالب دایکاست استفاده می شوند، عموماً فلزات غیر آهنی یا آلیاژهای آن نظیر آلومینیوم یا روی
هستند.
در این روش، آلیاژها در داخل کوره، حرارت داده میشوند و پس از ذوب شدن به داخل قالب مورد نظر تزریق می گردند. فرآیند دایکاستینگ یا قالب گیری آلیاژهای مذاب از طریق دستگاه های
مخصوص برای این کار انجام می گیرد.
ماشین آلاتی که قالب دایکاست بر روی آنها تعبیه میشود عبارتند از یک محفظه فلزی که عموماً از آلیاژهای مقاوم در برابر حرارت بالا ساخته شده اند ( از این محفظه برای آلیاژها با دمای
ذوب پایین نظیر روی، استفاده می شود) و یک محفظه سرد که اغلب آلیاژهای با نقطه ذوب بالا برای آلیاژهایی نظیر آلومینیوم برای آن استفاده می گردد، تشکیل شده است.
تفاوت هایی میان دو ماشین آلاتی که برای قالب دایکاست در حالت فوق معرفی شدند، وجود دارد. این تفاوت ها به ابزارها و تجهیزات در قسمتهای مختلف دستگاه مرتبط است.
بعلاوه در هر دو سیستم، پس از اینکه فلزات مذاب به داخل قالب دایکاست تزریق شد، فرآیند خنک سازی به سرعت انجام می شود و مواد مذاب به قطعات جامد تبدیل می گردند.
محصولات نهایی یا قطعات نهایی با عنوان قطعات ریخته گری شده شناخته میشوند.
برای درک بهتر توضیحات فوق، به دو شکل زیر دقت کنید:
- قانون دایکاست با محفظه داغ برای فلزات با نقطه ذوب پایین
- قالب دایکاست محفظه سرد برای فلزات با دمای ذوب بالا
مزایای فناوری قالب دایکاست
در قالب دایکاست یا ریخته گری قالب که از طریق تزریق فلز مذاب به درون قالب ها انجام می گیرد، امکان تولید قطعاتی با ابعاد، وزن و جهت گیری فضایی متفاوت، از یک کیلوگرم تا صدها
کیلوگرم را فراهم می سازد. آنچه در صنعت قالبگیری قطعات فلزی با عنوان تولید لوازم و قطعات ریخته گری شده میشناسید، در حقیقت، کاربرد اصلی ساخت قالب دایکاست می باشند.
درصد بسیاری از اجزا و قطعات خودرو با استفاده از این روش صنعتی تولید می شوند. پیستون ها، سرسیلندرها و قطعات موتور، چرخ دنده، بوشن ها، دریچه ها، وسایل ابزارهای صنعتی و
…، همه از طریق فرایند دایکاست تولید می شوند.
طراحی و ساخت قالب دایکاست
با توجه به اینکه ریخته گری فلز مذاب یکی از متداولترین روش های صنعتی برای تولید قطعات است، طراحی و ساخت قالب دایکاست به عنوان ایجاد یک بستر مناسب برای ریخته گری
از اهمیت بالایی برخوردار است. شکل، ابعاد، اندازه، مدل فضایی، طراحی داخل قالب ها و … باید از نظر مهندسی و طراحی صنعتی برای کیفیت محصول نهایی در بهترین حالت ساخته
شده باشد.
در روش قالب دایکاست، فلز مذاب در فشار و دمای فوق العاده بالا قرار دارد، بنابراین ساخت قالب دایکاست باید از مواد اولیه با خاصیت تحمل این شرایط انجام شود.
طراحی قالب، پیکربندی و کیفیت مواد اولیه می تواند بر یکنواختی قطعه تولید شده و کیفیت محصول تاثیر بگذارد. قالب هایی که به روش های غیر استاندارد و یا از آلیاژهای نامناسب تولید
می شوند، احتمال خوردگی، عدم کیفیت محصولات تولیدی و یا عدم قالبگیری مناسب را حاصل می کند.طراحی ساخت قالب دایکاست اگر با رعایت تمام استانداردها و اصول مهندسی
انجام شود می تواند زمان تولید را نیز ارتقا دهد.
عوامل موثر در ساخت قالب دایکاست
عوامل مختلفی در هنگام طراحی قالب ریخته گری دخالت دارند
که بر روی محصول نهایی تاثیر گذار هستند. این عوامل عبارتند از:
• طرح اولیه برای ساخت قالب
• پرکننده ها
• برجستگی ها و فرورفتگی ها
• بنده ها
• خطوط تقسیم
• سوراخ ها یا پنجره ها
• نمادها و نشانه ها
• ضخامت دیواره