وقتی صحبت از تغذیه دام می‌شود، انتخاب خوراک مناسب تنها برای پروار کردن آنها نیست؛ بلکه سلامت آنها نیز اهمیت زیادی دارد. در میان علوفه‌های دامی، دو گزینه محبوب جو و یونجه وجود دارد که هر دو آنها فواید و ارزش غذایی خود را دارند، اما وقتی سؤال «جو بهتر است یا یونجه»، پرسیده می‌شود دیگر باید به جزئیات این دو خوراک بپردازیم.
به همین دلیل ما تصمیم گرفته‌ایم تا در این مقاله پارس صنعت به مقایسه جامعی از جو و یونجه بپردازیم و محتوای غذایی آنها را تجزیه‌وتحلیل کنیم. پس با ما همراه باشید.
آیا جو بهتر است یا یونجه؟
قبل از پرداختن به این سوال که جو بهتر است یا یونجه، بیایید مواد مغذی آنها را با هم مقایسه کنیم. توجه داشته باشید در بین انواع «علوفه هیدروپونیک»، علوفه جو نسبت به یونجه برتری دارد. زیرا قیمت بذر آن بسیار ارزان‌تر از یونجه است.
- کالری و کربوهیدرات
وقتی صحبت از کالری می‌شود، کالری جو به طور قابل‌توجهی بالاتر از جوانه یونجه است. در واقع، در هر 100 گرم جو خام، تقریباً 352 کالری وجود دارد ، در حالی که همین مقدار در یونجه حاوی تنها 23 کالری است. این بدان معنی است که اگر به دنبال خوراکی برای دام با محتوای کالری بیشتر هستید، جو گزینه مناسب‌تری است.
از نظر مواد مغذی نیز باید بگوییم، جو در مقایسه با یونجه دارای کربوهیدرات بیشتر و پروتئین و چربی کمتری است. نسبت مواد مغذی جو تقریباً 11 درصد پروتئین، 86 درصد کربوهیدرات و 3 درصد چربی است، در حالی که نسبت یونجه حدود 53 درصد پروتئین، 29 درصد کربوهیدرات و 18 درصد چربی است.
- پروتئین
پروتئین یک ماده مغذی ضروری برای دام است، زیرا نقش مهمی در رشد عضلات، رشد و سلامت کلی دارد. از این نظر جو در مقایسه با یونجه کمی پایین‌تر است. زیرا حاوی تقریباً 9.9 گرم پروتئین در هر 100 گرم است، در حالی که یونجه حدود 4 گرم پروتئین در همان مقدار است. پس اگر محتوای پروتئین اولویت اصلی رژیم غذایی دام شما است، یونجه انتخاب بهتری است.
- چربی
جو و یونجه از نظر چربی، دارای محتوای نسبتاً کمی هستند. جو حاوی تقریباً 0.24 گرم چربی اشباع در هر 100 گرم است، در حالی که یونجه دارای 0.07 گرم است. این مقدار کم چربی هر دو گزینه را برای خوراک دام، مناسب می کند.
- ویتامین‌ها
ویتامین‌ها برای سلامت کلی دام و عملکرد مناسب متابولیک ضروری هستند. هنگام مقایسه محتوای ویتامین جو و یونجه، برخی از تفاوت‌های مهم هستند:
ویتامین C : یونجه تازه حاوی تقریباً 8.2 میلی گرم ویتامین C در هر 100 گرم است، در حالی که جو حاوی مقادیر قابل توجهی از این ویتامین نیست. دقت داشته باشید که ویتامین C برای حفظ سیستم ایمنی و سلامت دام بسیار مهم است.
ویتامین A : یونجه و جو دارای مقادیر مشابهی ویتامین A هستند، یونجه حاوی حدود 8 میکروگرم و جو تقریباً 1 میکروگرم در 100 گرم است. ویتامین A برای رشد و قدرت باروری ضروری است.
پس باتوجه‌به این اطلاعات باید بگوییم، علوفه یونجه از نظر ویتامین C دارای مزیت است، اما جو با سطوح بالاتر سایر ویتامین‌ها، این کمبود را جبران میکند.
توجه داشته باشید که بهترین روش تعلیف دام با علوفه تازه، خردکردن آن است زیرا در این صورت دام می‌تواند از ریزمغذی‌ها بهتر استفاده کنند. به همین دلیل بهتر است دامدارهای عزیز خرید «دستگاه علوفه خردکن» را جز لوازم اساسی دامپروری خود قرار دهند.
خواص جو برای دام
اکنون که محتوای غذایی جو و یونجه را با هم مقایسه کردیم، به فواید تغذیه‌ای جو برای دام می‌پردازیم.
- انرژی و پروتئین بالا
یکی از مزایای مصرف جو برای دام، انرژی و پروتئین بالای آن است. جو منبع عالی کربوهیدرات‌ها و پروتئین است که برای رشد دام، رشد ماهیچه‌ها و سطح انرژی آنها بسیار مهم است. جو با حدود 77.7 گرم کربوهیدرات و 9.9 گرم پروتئین در هر 100 گرم، مقدار قابل توجهی انرژی برای فعالیت‌های روزانه دام فراهم میکند.
- منبع عالی فیبر غذایی
فیبر غذایی جزء ضروری جیره غذایی دام است، زیرا باعث هضم بهتر غذا می‌شود و از مشکلات گوارشی مانند اسیدوز جلوگیری میکند. جو منبع عالی فیبر است که به تنظیم حرکات روده، جلوگیری از یبوست و سلامت روده دام کمک می کند.
جو به‌عنوان یک خوراک دامی برای گونه‌های مختلف چهارپایان مناسب است. از طرفی باتوجه‌به دام، می‌توان آن را به‌صورت غلات کامل، آسیاب شده یا علف تازه و خشک و حتی به‌صورت علوفه هیدروپونیک به آنها داد.
مضرات جو برای دام
درحالی‌که جو فواید بی‌شماری را به‌عنوان خوراک دام ارائه میکند، برخی معایب هم دارد. به طور مثال، جو دارای محتوای فیبر نسبتاً بالایی است که گاهی اوقات می‌تواند منجر به مشکلات گوارشی در برخی از دام، به‌ویژه حیوانات تک معده مانند اسب شود. محتوای فیبر بالا می‌تواند هضم جو را دشوارتر کند و منجر به ناراحتی گوارشی شود.
همچنین، در مقایسه با سایر خوراک‌های دامی، جو ویتامین از نظر ویتامین C و ویتامین A، در سطح پایین‌تری قرار دارد. پس مصرف جو ممکن است برای تأمین تمام نیازهای دام کافی نباشد.
خواص یونجه برای دام
در این قسمت به فواید یونجه می‌پردازیم.
یونجه مملو از ویتامین‌ها و مواد معدنی ضروری است که برای سلامت کلی دام مفید است. این گیاه از نظر ویتامین C بسیار غنی است که برای سیستم ایمنی دام اهمیت زیادی دارد.
- میزان پروتئین بیشتر
پروتئین یک ماده مغذی حیاتی برای رشد دام است. یونجه یک منبع عالی پروتئین است که تقریباً 4 گرم در هر 100 گرم دارد. این محتوای پروتئین بالا توانسته یونجه را به یک خوراک با ارزش برای دام تبدیل کند، به ویژه برای دام هایی مانند گوساله، بره یا بزغاله که در حال رشد هستند.
طبق نظر دامپزشکان، یونجه به دلیل تأثیر مثبت بر سلامت دستگاه گوارش دام شناخته شده است. این گیاه حاوی فیبر غذایی بالایی است که به هضم بهتر کمک می کند و از مشکلات گوارشی مانند یبوست یا اسهال جلوگیری می کند.
- افزایش تولید شیر
برای دام‌های شیری، یونجه می‌تواند بهترین خوراک در رژیم غذایی آنها باشد. زیرا محتوای بالای پروتئین و مواد مغذی آن می‌تواند به افزایش تولید و کیفیت شیر کمک کند. گاوهای شیری که با یونجه تغذیه می‌شوند، محتوای چربی بالاتری در شیرشان دارند .
مضرات یونجه برای دام
یونجه خطر نفخ را در نشخوارکنندگان افزایش می دهد. نفخ وضعیتی است که در آن گاز در شکمبه تجمع می یابد و باعث ناراحتی دام می شود . به همین دلیل، ورود تدریجی یونجه به جیره غذایی و نظارت دقیق دام برای جلوگیری ازهر گونه علائم نفخ یا ناراحتی گوارشی ضروری است.
از طرفی دیگر قیمت یونجه نسبت به جو بسیار بالاتر است و این اختلاف هزینه بر تصمیم دامداران تأثیر زیادی می‌گذارد.
انتخاب جو و یونجه برای دام
هنگام تصمیم‌گیری بین جو و یونجه برای تغذیه دام، باید چندین عامل را در نظر گرفت تا مناسب‌ترین انتخاب را انجام داد:
- نوع دام و نیازهای غذایی
انواع مختلف دام نیازهای تغذیه‌ای متفاوتی دارند، بنابراین مهم است که نیازهای غذایی دام خود را در نظر بگیرید. به‌عنوان‌مثال، گاوهای شیری، برای تأمین محتوای پروتئین بالا باید از یونجه استفاده کنند. درحالی‌که طیور ممکن است به گزینه‌های خوراکی با کربوهیدرات‌های قابل هضم‌تر نیاز داشته باشند. پس بهتر است قبل از هر انتخابی، با دامپزشک یا متخصص تغذیه دام مشورت کنید تا مناسب ترین جیره غذایی را برای دامتان تعیین کند.
2. متعادل‌کردن جیره غذایی
برای اطمینان از یک رژیم غذایی متعادل، مهم است که ترکیب مواد مغذی موردنیاز را در نظر بگیرید. جو و یونجه را می‌توان با سایر منابع خوراکی ترکیب کرد تا یک رژیم غذایی کامل ایجاد شود که تمام نیازهای تغذیه‌ای دام را برآورده کند.
3. دردسترس‌بودن و هزینه
دانه‌های جو، بذری هستند که به طور زیاد در جهان و ایران کشت می‌شوند و در مقایسه با یونجه اغلب در دسترس و مقرون‌به‌صرفه‌تر هستند. پس در مقایسه جو بهتر است یا یونجه از این نظر باید بگوییم، جو بهتر است.
برای دام جو بهتر است یا یونجه؟
در پایان باید بگوییم، جو و یونجه هر کدام دارای مزایا و معایب خاص خودشان هستند. انتخاب بین این دو خوراک به نیازهای غذایی دام و هزینه دامدار بستگی دارد. توجه داشته باشید، مشاوره با دامپزشک یا متخصص تغذیه دام می‌تواند به شما کمک کند تا بهترین تصمیم را برای سلامت دام خود بگیرید و دریابید که جو بهتر است یا یونجه؟
توجه داشته باشید شرط سودآوری در صنعت دامداری در گرو استفاده از دانش و ابزارهای نوین مانند «مه پاش گاوداری» است پس با استفاده از این روش‌ها حرفه دامپروری خود را متحول کنید.
جهت کسب اطلاعات بیشتر در مورد انواع لوازم دامداری و کشاورزی با شماره مندرج در سایت تماس بگیرید.
