پارس صنعت در زمینه تأمین پلیمر هیچ‌گونه فعالیتی ندارد.
(لطفاً در این خصوص تماس نگیرید)
نام‌های دیگر: پلی ایزوپرن، لاستک طبیعی، natural rubber، NR، IR، india rubber، صمغ الاستیک و کائوچو
لاستیک طبیعی چیست؟
لاستیک طبیعی یک ماده الاستیک است که از شیره‌ی لاتکس درختان مخصوصا درختان Hevea و Ficus به دست می‌آید. برای این منظور ، یک برش در پوست درخت لاستیک ایجاد می‌شود و شیره لاتکس در لیوان‌هایی جمع‌آوری می‌شود. سپس شیره تصفیه شده و اسید به آن افزوده می‌شود تا حالتی ژل مانند بگیرد. این محصول ژلی را صاف و پهن کرده، به صورت ورقه‌های لاستیک درآورده و آویزان می‌کنند تا خشک شود.
در سال 1839 Charles Goodyear یک روش جدید برای تولید لاستیکی قوی‌تر و کشسان‌تر به اسم ولکانیزاسیون اختراع کرد. لاستیک طبیعی بدون پردازش چسبناک بوده، به راحتی در اثر حرارت‌دهی تغییر شکل می‌دهد و در دمای پایین شکننده است و در نتیجه نمی‌تواند برای تولید محصولات با الاستیسیتی بالا مناسب باشد. ولکانیزه کردن از حرکت سرخود زنجیرهای پلیمری جلوگیری کرده و لاستیک حاصل آن تحت تنش تغییر شکل داده اما به محض حذف تنش به شکل اولیه خود باز می‌گردد.
لاستیک طبیعی در گریدهای مختلفی تولید می‌شود که مهم‌ترین آن‌ها گرید جامد و گرید لاتکس هستند. گرید لاتکس در واقع مایعی که از درخت خارج می‌شود، بوده و گرید جامد منعقد شده‌ی مایع لاتکس در کارخانه است. محصولات لاتکس لاستیک طبیعی بسیار گسترده و متنوع بوده که شامل دستکش‌خا، بادکنک‌ها، لوله‌ها، وسایل بهداشت جنسی و … می‌شود. بزرگترین تولید کننده لاستیک طبیعی کشور تایلند می‌باشد.
خواص لاستیک طبیعی
لاستیک طبیعی منعطف و قوی بوده و نسبت به ناخالصی، شرایط محیطی و هیدروکربن‌ها حساس است. در مقایسه با لاستیک‌های دیگر، لاستیک طبیعی یکی از منعطف‌ترین لاستیک‌ها بوده و نسبت به آب و مواد شیمیایی مشخصی مقاوم است. محدوده‌ی دمای سرویس‌دهی این لاستیک برابر با -50 تا 100 oC می‌باشد. لاستیک طبیعی بر اساس منشإ گیاهی خود متفاوت بوده و ناخالصی‌هایی دارد و نسبت به سوخت، روغن و حلال‌های غیرقطبی حساس و آسیب‌پذیر است.
لاستیک طبیعی یک سری خصوصیات منحصر به فرد مشخص دارد که عبارت اند از:
- لاستیک طبیعی دارای قدرت کششی و پارگی (tear strength) بالا و مقاومت به خستگی (fatigue resistance) خوبی است.
- لاستیک طبیعی استحکام قبل از پخت عالی و چسبندگی بسیار خوبی دارد که می‌تواند به خود یا مواد دیگر به خوبی چسبیده و فرآیند تولید را تسهیل کند.
- یکی از معایب آن مقاومت متوسط آن نسبت به دما، نور و اوزون می‌باشد.
- لاستیک طبیعی چسبندگی بسیار خوبی به قطعات استیل- برنج دارد که برای استفاده در تایرها و لاستیک‌ها ایده‌آن است.
- این لاستیک هیستریزیس کمی دارد که باعث تولید کم گرما، حفظ یکنواختی تایر در زمان سرویس کردن و بهبود روکش‌پذیری آن می‌شود.
- لاستیک طبیعی مقاومت غلطشی کمی دارد و در نتیجه برای صنایع سوخت مناسب است.
- این لاستیک از مقاومت بالایی نسبت به سایش، خستگی، بریده شدن، پاره شدن و خرد شدن برخوردار است.
مشخصات شیمیایی لاستیک طبیعی
| فرمول شیمیایی | (C5H8)n |
| نام IUPAC | poly (2-methylbuta-1,3-diene) |
| نام‌های دیگر | Poly(2-Methyldivinyl), NR rubber, poly(b-Methylbivinyl), cis-1,4-Polyisoprene rubber, IR, Isopentadiene, caoutchouc, india rubber, elastic gum |
| چگالی (g/mm3) | 0.92 |
| حلالیت | محلول در حلال‌های آلیفاتیک و آروماتیک نامحلول در استون و دی‌اتیل اتر |
| دمای ذوب (oC) | 64 |
| دمای انتقال شیشه‌ای Tg (oC) | -74 |
| ضریب شکست | 1.521 |
| گرمای ویژه CP(J/mol.K) | 129 – 132 |
| قدرت کششی (MPa) | 0.13 |
| میزان کشیدگی در شکست (%) Elongation at break | 800 |
کاربردهای لاستیک طبیعی
لاستیک طبیعی در جایی که به مقاومت حرارتی و سایشی نیاز است کاربرد دارد. با توجه به قدرت و تراکم‌پذیری آن در محصولات مهندسی مانند پایه‌های ضد لرزش، فنرها، یاطاقان، بندهای لاستیکی و چسب‌ها استفاده می‌شود. البته مهم‌ترین کاربرد لاستیک طبیعی به دلیل مقاومت حرارتی و قدرت بالا در تایرهای ماشین‌های مسابقه، اتوبوس‌ها و هواپیماها می‌باشد. لاستیک طبیعی یک سد و مانع بسیار مناسب در برابر آب است.
همچنین در برابر پاتوژن‌هایی مانند ویروس ایدز خواص سدگری خوبی دارد و این خاصیت دلیل استفاده‌ی آن در محصولات بهداشت جنسی و دستکش‌های معاینه و جراحی می‌باشد. لاستیک طبیعی یکی از بهترین مواد فنری و کشسان می‌باشد. لاتکس لاستیک طبیعی در کاتتر ها، بادکنک‌ها، لوله‌های پزشکی، نخ‌های کشسان و بعضی از چسب‌ها نیز استفاده می‌شود. غیر از رایون، لاستیک طبیعی تنها ماده‌ی خام مورد استفاده در صنعت خودروسازی می‌باشد. همچنین در تولید شیلنگ‌ها، قطعات خودرو، تشک‌های فومی و محفظه‌های باتری استفاده می‌شود.
